OP PLAASVLAK
Januarie 2016
18
die tyd wanneer dit gebruik word met
tien maande kan verskil – dit wil sê, rente
betaalbaar kan hierdie voordeel neutraliseer.
Dit is wel ideaal vir wintergraanprodusente
wat al in Maart/April hul kunsmis gebruik.
Kunsmisprysverwagtinge
Kunsmispryse volg meestal internasionale
graanprystendense. Omdat daar groot
internasionale graanvoorrade is, is pryse
relatief laag en hou dit internasionale
kunsmispryse onder druk. Die pro-
duksiekapasiteit van kunsmis in die wêreld
is ook tans besig om vinniger toe te neem
as wat die vraag toeneem, wat groter
kunsmisvoorrade tot gevolg kan hê. Al die
bogenoemde faktore kan kunsmispryse
onder druk hou.
Grafiek 1: Ureum – seisoenale indeks.
INSET-OORSIG
PRODUK
UITVOERGROEI
INVOERGROEI
INVOERVERVANGINGSPOTENSIAAL
Olie
Sojaboonolie
32%
-12%
JA
Olyfolie
4%
0%
NVT
Palmolie
43%
6%
NVT
Sonneblomolie
-47%
9%
NEE
Raapsaadolie (kanola-olie)
2%
-38%
JA
Klapperolie
-31%
1%
NVT
Grondboontjie-olie
-23%
32%
NVT
Oliekoek
Sojaboonoliekoek
11%
-15%
JA
Sonneblomsaadoliekoek
19%
-5%
JA
Klapperoliekoek
-44%
-21%
NVT
Katoensaadoliekoek
7%
11%
NEE
Palmoliekoek
0%
7%
NVT
TABEL 1: UITVOERGROEI TEENOOR INVOERGROEI EN POTENSIAAL VIR INVOERVERVANGING.
Bron: Skrywers se berekeninge op grond van ITC (2015)
NVT = Nie van toepassing
Tweedens het die groei in sojaboonolie-uitvoere oor die tydperk
2010 - 2014 die groei in sojaboonolie-invoere oorskry, terwyl die
teenoorgestelde vir sonneblomolie waar was. In
Tabel 1
vergelyk
ons die groei van invoere teenoor uitvoere wat dui op die moontlik-
heid van invoervervanging.
Slotopmerkings
Die uitbreiding van die plaaslike persaanlegte was daarop gemik om
die invoer van plantaardige produkte (olie en oliekoek) te vervang.
Dit begin positiewe vrugte afwerp, veral in die oliekoekmark.
Suid-Afrika se totale oliekoekinvoere (van geselekteerde gewasse)
het die afgelope vyf jaar beduidend met 39% afgeneem – vanaf
1 170 996 ton in 2010 tot 711 640 in 2014. Hierdie tendens sal na
verwagting voortduur namate plaaslike oliesaadproduksie verder
toeneem. In die 2014/2015-produksiejaar het Suid-Afrika se soja-
boonproduksie vir die eerste keer ‘n miljoen ton bereik. Dit lyk asof
onlangse tendense daarop dui dat die toename in sojaboonolie-
uitvoere ten koste van sonneblomolie oor die lang termyn kan
voortduur, maar nie sonder afwisselende kort- tot mediumtermyn-
onderbrekings nie. Die mate waartoe verdere strukturele verskui-
wings plaasvind, sal in ‘n groot mate van die relatiewe pryse van
sonneblom en sojabone afhang. Dit is belangrik om te beklemtoon
dat enige aanbodreaksie vanaf die huidige grootte van die oes ‘n im-
pak op die prysvlakke en gevolglik die winsgewendheid van albei
gewasse kan hê.
GRAANMARK-OORSIG