40 / 44
Desember 2017
38
Eenheid en groter deelname nodig
vir ‘n beter Suid-Afrika
D
ie tema van Agri NW se 2017-kongres, “Volhoubaarheid
deur eiendomsregsekerheid en verhoogde produktiwiteit”
het groot byval gevind by kongresgangers. Produsente
is opnuut toegerus met inligting wat hulle in staat stel
om te midde van toenemende veranderde landbou- en politieke
omstandighede meer volhoubaar te kan produseer.
Sprekers sê hul sê
Verskeie sprekers het kongresgangers op 5 en 6 September by
die NWK Opleidingsentrum op Lichtenburg toegespreek. Regter
Antonie Gildenhuys, ‘n kenner op die gebied van onteienings-,
waardasie- en waterregte, het die invloed van grondhervorming op
eiendomsregsekerheid onder die loep geneem. Hy het dit duidelik
gemaak dat niemand van hul eiendom ontneem mag word nie,
behalwe ingevolge ‘n algemeen-geldende regsvoorskrif en genoem
dat geen regsvoorskrif die arbitrêre ontneming van eiendom mag
veroorloof nie.
Volgens Gildenhuys lê die uitdaging nie by volle vergoeding met
onteiening nie, maar eerder waar die regering die geld gaan kry om
al sy beloftes gestand te doen. Suid-Afrika kan grondhervorming
nie bekostig nie – veral as gekyk word na die eise, soos gratis
onderwys en nasionale gesondheidsversekering, wat reeds op die
tafel geplaas is.
Agri SA se parlementêre skakelbeampte en regs- en grondbeleids-
adviseur, me Annelize Crosby, het grondhervorming, politiek en
die openbare mening in 2017 bespreek. Gedurende 2015 was
Crosby deel van ‘n groep met uiteenlopende perspektiewe oor
grondhervorming, wat deelgeneem het aan die ontwikkeling van
die Vumelana-grondhervormingscenario’s. Hierdie scenario’s
wys daarop dat grootskaalse grondbesetting, radikale wetgewing
asook beleid- en voedselonsekerheid waarskynlik Suid-Afrika se
voorland kan wees as die grondhervormingskwessie nie dringend
aangespreek word nie.
Dit is duidelik dat die frustrasievlakke van die mense aan wie
beloftes gemaak is, besig is om die hoogte in te skiet met die
stadige vordering ten opsigte van grondhervorming. Crosby het ook
gedeel dat haatspraak teen grondeienaars besig is om toe te neem
en aangevuur word deur die onverantwoordelike uitlatings wat deur
politici en opportuniste gemaak word. ‘n Elite-groepering is besig
om grondhervorming tot ‘n mate te kaap. Dreigemente ten opsigte
van die wysigings of skrapping van Artikel 25 van die Grondwet
moet volgens haar nie ligtelik opgeneem word nie.
Sy het Agri SA-lede aangemoedig om hulle volle ondersteuning
aan hul organisasie te gee. “Moenie van stryk gebring word deur
politiekery, bangmaakpraatjies en halwe waarhede nie,” het sy gesê
en bygevoeg, “Wees ingelig, wees pro-aktief en bou positiewe
verhoudings op alle vlakke.”
Dr Herman van Schalkwyk (groep hoof uitvoerende beampte:
Suidwes Groep) se tema was “Mededingendheid, beleid en die vol-
houbaarheid van die Suid-Afrikaanse landbou”.
Hy het genoem dat ekonomiese groei Suid-Afrika steeds ontwyk
en verduidelik dat Suid-Afrika meer as ‘n 3%-groei in bruto binne-
landse produk (BBP) nodig het om ‘n verskil aan die ekonomie te
kan maak. Volgens hom maak die agteruitgang in langtermyninfra-
struktuur dit ‘n al groter uitdaging vir die Suid-Afrikaanse ekonomie
om te presteer. Suid-Afrika se fokus sal op verhoogde produktiwiteit
moet wees om volhoubaar te kan wees. Een van die faktore wat
produktiwiteit in die wiele ry, is die toenemende arbeidsonrus.
Mnr Johannes Möller (toe nog president: Agri SA) het die omskake-
ling van Agri SA na ‘n maatskappy aan die kongres voorgehou.
Daarna het mnr Omri van Zyl (uitvoerende direkteur: Agri SA)
gepraat oor Agri SA as voorkeurbesigheidsvennoot vir die landbouer
en het ook genoem hoe Agri SA se struktuur die landbouer in die
toekoms gaan bedien.
Algemeen
Mnr Pierre Vercueil is onbestrede as president van Agri NW her-
kies, met mnre Cobus van Zyl en Willem de Chavonnes Vrugt wat as
vise-presidente aangewys is.
AKTUEEL
LOUISE KUNZ,
SA Graan/Grain
medewerker
1: Van die hoofsprekers tydens Agri NW se kongres was Annelize Crosby,
regter Antonie Gildenhuys en dr Herman van Schalkwyk.
2: Obaro was die hoofborg van die kongres. Hier is Boeta du Toit
(uitvoerende hoofbestuurder: Agri NW) en Pierre Vercueil saam met
Eben Pienaar (voorsitter: Obaro) en Nic Bronkhorst (besturende
direkteur: Obaro).
1
2