16 / 68
Februarie 2019
14
Kultivarevaluasies:
Hoe presteer
geregistreerde kultivars?
D
ie huidige grondboonkultivarproef, Suid-Afrikaanse Grond-
boonkultivarevaluasie, is nou in sy derde seisoen. Dit is ’n
inisiatief van die grondboonbedryf wat saam hande gevat
het om kultivars in verskillende produserende streke met
mekaar te vergelyk.
Die mees uitstaande kultivar, wat in die 2017/2018-seisoen goed
onder droëlandomstandighede presteer het, was ARC-Sellie Plus,
terwyl die prestasie van kultivars onder besproeiing meer wisse-
lend was. Die inligting wat uit hierdie evaluasieprojek voortspruit, is
van groot belang vir die grondboonbedryf, aangesien hierdie
inligting deur produsente benodig word om kultivarkeuses in ver-
skillende grondboonstreke uit te oefen.
Evaluasieprojek
In die grondboonevaluasieproewe word die belangrikheid van
aanpasbaarheid, opbrengs en kwaliteit uitgelig. Belowende ont-
wikkelingslyne, sowel as geregistreerde kultivars, word deur
proefdata geëvalueer om te verseker dat die nuutste relevante data
vir die produsente en die bedryf beskikbaar is.
Dit is krities dat die verskillende kultivars in die belangrik-
ste grondboonproduksiegebiede geëvalueer word, aangesien
dit beter insig oor die aanpasbaarheid van die kultivars in die
verskillende seisoene verskaf. Hierdie data word gebruik om ’n
SA Grondboonkultivarevaluasieverslag saam te stel.
Metodiek
Twaalf geregistreerde kultivars van drie maatskappye (LNR,
Countrywide Nuts en Golden Peanut) en agt potensiële kulti-
varteellyne van die Landbounavorsingsraad (LNR) is op agt
verskillende lokaliteite getoets. Elk van hierdie lokaliteite het ’n
unieke klimaat en grondtipe, wat verteenwoordigend is van die
grondboonproduksiegebiede van Suid-Afrika.
Die proewe is in twee groepe verdeel: Vier besproeiings- en
vier droëlandproewe. ’n Volledige, ewekansige blokontwerp is
vir die proefuitleg gebruik. Drie herhalings is per proef gedoen.
Elke proef het belangrike data beskikbaar gestel vir die gebied
waarin dit geplant is.
Standaardlandboupraktyke is toegepas. Plantdatums was in die
eerste helfte van Desember. Dit is uiters belangrik dat voldoen
word aan voorgeskrewe plantdatums, aangesien ’n afwyking vanaf
daardie datums tot groot opbrengsverliese kan lei. Alle proewe is
op 150 dae na plant geoes om eenvormigheid oor al die proewe heen
te verseker.
Resultate
Die resultate per proef word in inkomste per hektaar, per kultivar,
uitgedruk (sien
Tabel 1
tot
Tabel 8
). Die R/ton pitte is ’n gerealiseerde
prys volgens gradering tydens die 2017/2018-seisoen. Die kultivars
by elke lokaliteit is gerangskik van die hoogste randwaarde per
hektaar tot die laagste. Die volledige kultivarevaluasie-uitslae kan
op die LNR-Graangewasse se webblad (
www.arc.agric.za/arc-gci
)
verkry word.
Mini-
F KUS
SA GRAAN/GRAIN
Grondbone
LOURENS DE KOCK,
Grondboonwerkgroep, Graan SA
Graan SA/Sasol fotokompetisie