64 / 76
Mei 2017
62
in die Vrystaat ondersoek
F
ertasa is deur Graan SA en mnr Pietman Botha, ‘n privaat
konsultant, in verband met ‘n vermoede dat ondergrond-
suurheid moontlik die ontwikkeling van plantwortels in
watertafelgronde in die Vrystaat kan beperk, genader.
Hierdie vermoede het ontstaan toe ‘n produsent se ervaring daar-
van tydens ‘n Redaksiekomiteevergadering van
SA Graan/Grain
bespreek is. Dit is algemene kennis dat suurgronde die produksie
van veral mielies tot ‘n groot mate beperk.
Bevestiging van moontlike probleem
Navraag onder Fertasa-lede se landboukundiges het bevestig dat
‘n beduidende persentasie ondergronde van nie net die watertafel-
gronde nie, maar ook ander hoëpotensiaalgronde, pH(KCl) waardes
van laer as 4,5 het. Die algemene indruk is dat dit wydverspreid
voorkom.
Landboukundiges van Fertasa-lede is gereed om hul klante met die
identifisering en kwantifisering van sodanige gevalle by te staan.
Daar is bespiegel oor die rede waarom die gronde oor die afgelope
twee jaar aansienlik versuur het.
Verdere ondersoek nodig
Bogemelde is uiters wyd en produsente sal hul eie situasie saam
met kundiges in die kunsmisbedryf en elders moet bepaal en beoor-
deel. As dit net as ‘n fokusarea gesien word, kan planne beraam word
om dit reg te stel.
Ondervinding het al geleer dat daar beslis kolle sal wees waar
die pH’s nog laer as 4,5 ph(KCL) sal wees. By hierdie suurheids-
vlakke word aluminium oplosbaar en kan dit wortelgroei deur hierdie
laag heeltemal stuit.
Indien grondmonsters normaalweg geneem word, kan dié uiters
versuurde laag moontlik misgekyk word, aangesien dit soms slegs
enkele sentimeters dik is en “verdun” word as ‘n dikker laag grond
saam met dit gemonster word.
Dit is raadsaam om profielgate te grawe en die wortelsone deeglik
te bestudeer. Meganies-verdigte lae word soms verwar met che-
mies-beperkende lae. Aluminiumvergiftiging van mieliewortels is
kenmerkend hiervan. Die wortels eindig skielik op ‘n relatiewe vlak
diepte en draai nie sywaarts nie. Die totale afwesigheid van haar-
wortels is ‘n verdere teken. Met meganiese verdigting draai die
hoofwortel sywaarts en het dit steeds haarwortels.
In heelwat gevalle kan ondergrondversuring dieper plaasvind as
wat daar normaalweg geploeg word. In die meeste gevalle vind dit
op dieselfde diepte plaas waar N-bemesting byvoorbeeld “vooraf”
geplaas is.
Moontlike oorsake van versuring
Die feit dat ondergronde versuur, is gewoonlik te wyte daaraan dat
bogronde onvoldoende bekalk is. Hierdie verskynsel word beskryf
in die hoofstuk oor bekalking in Fertasa se
Bemestinghandleiding
.
Die praktyk om ongebufferde gronde op ‘n sekere suurversadi-
gingsvlak te bestuur, tesame met onoordeelkundige stikstofbe-
mesting, kan ongetwyfeld tot die situasie lei.
Die vorige droë jaar waar stikstofopname beduidend belemmer
is, het ook beslis bygedra tot die versuring van die gronde. Dit is
algemeen bekend dat wanneer ammoniumstikstof oksideer na
nitraatstikstof, waterstofione (H
+
) vrygestel word.
OP PLAASVLAK
Ondergrondsuurheid / Mielieproduserende gebiede
Bemesting
DR PIETER HAUMANN,
hoof uitvoerende beampte: Fertasa
1: Ondergrondsuurheid.
Foto: Mart Farina
2:
‘
n Voorbeeld van aluminiumvergiftiging van mieliewortels.
Foto: Mart Farina
1
2