19 / 116
17
August 2015
Pasop:
Die som van klein foutjies
kan baie groot raak
O
p baie plase is daar soms te veel of soms te min insette,
terwyl daar egter reg bestel is. Waar lê hierdie fout? Baie
van die afwykings kan verklaar word deur te let op klein
foutjies wat ongesiens verbyglip. Die effek van dubbele
werk, dubbele spuit en merkers wat verkeerd gestel is, moenie
onderskat word nie.
Diesel, behalwe dat daar soms daarvan wegraak, kan ook heeltemal
verkeerd verbruik word. As daar nie gemeet word nie, is dit byna
onmoontlik om te bepaal hoeveel onnodig verbruik word. Dieselge-
bruik van trekkers word deur verskeie faktore bepaal. Sommige daar-
van kan bestuur word en sommige kan niks aan gedoen word nie.
Effektiwiteit en winsgewendheid is direk gekorreleer. Deur effek-
tiwiteit te verhoog, word winste verhoog en koste bespaar. ‘n Ver-
laging in effektiwiteit lei tot ‘n verhoging in direkte en indirekte
koste. Deur trekkers optimaal te gebruik, word nie net diesel,
herstelwerk en instandhouding verlaag nie, maar word indirekte
koste, soos lone, kapitaalbelegging in masjinerie en talle ekstra
vaste koste ook verlaag.
Die effektiwiteit van veral trekkers en toerusting kan drasties ver-
hoog word deur die trekkers reg in te stel en reg te gebruik. Daarbe-
newens kan die effektiwiteit verder ook drasties verhoog word deur
die implemente se werkswydtes te optimeer en om die effek van
dubbele werk uit te skakel.
Brandstofverbruik word deur verskeie faktore beïnvloed en van die
hoofaspekte is die volgende:
Vrag op die enjin tydens bewerkings
Implementkombinasie (werkswydte en -diepte)
Totale gewig van die trekker
Verspreiding van die gewig op die trekker deur die plasing van
gewigte op die wiele en die neus asook die gewigsoordrag vanaf
die implement na die trekker
Bandkaraktereienskappe, soos tipe, deursnee en druk
Implementverstellings en spoed van bewerking
Grondtekstuur en grondvog
Oorweeg hierdie aspekte en spaar
Heelwat van hierdie faktore kan deur produsente beheer word.
Alhoewel hierdie aspekte met mekaar verweef is en beide me-
kaar sowel as die trekker se brandstofverbruik beïnvloed, is die
twee hoofaspekte waarna produsente eerste op die plaas kan
oplet die belading op die trekkerenjin en die trekker-implement-
kombinasie wat wielglip sowel as enjinbelading beïnvloed. Sodra
hierdie twee aspekte doeltreffend aangespreek word, kan ver-
skeie verdere verfyningstegnieke, soos banddruk en gewigsver-
spreiding, aangewend word. Tog kan hierdie klein aspekte tot ‘n
reuse-besparing aanleiding gee. Die tyd wat spandeer word om
hierdie aspekte aan te spreek, word oor en oor deur die bespa-
ring geklop.
PIETMAN BOTHA,
SA Graan/Grain
medewerker
FOKUS
Werktuie en toerusting
Spesiale
AKSIE
PLOEG
RIP
ALGEHEEL RIP-OP-RY BEITEL
DIS/EEN-
RIGTING
WYDWERK-
SKOFFFEL
MIELIE-
PLANTER
GEENBE-
WERKINGS-
MIELIE-
PLANTER
kW (4x4)
77
77
77
77
77
77
77
77
Werkspoed (km/h)
7
6,5
6,5
6
8
7
7
6
Werkswydte
1,6
2
1,5
2,7
3,2
5,2
5,4
5,4
Effektiwiteit
0,83
0,83
0,83
0,83
0,83
0,83
0,83
0,83
Hektaar bewerk per dag
(10 uur)
9,30
10,79
8,09
13,45
21,25
30,21
31,37
26,89
Dieselprys (R/liter)
13,00
13,00
13,00
13,00
13,00
13,00
13,00
13,00
Liter diesel verbruik/ha
14,91
12,85
17,13
10,31
6,52
4,59
4,42
5,15
Dieselkoste/ha
193,83
166,99
222,65
134,00
84,80
59,64
57,43
67,00
Herstelkoste/ha
89,00
76,26
98,45
67,66
48,34
30,02
97,20
181,49
Totale trekkerkoste/ha
372,99
322,23
429,64
258,58
163,63
115,08
110,82
129,29
Totale implementkoste/ha
34,07
57,26
60,74
64,91
55,57
24,92
218,80
453,80
Totale aksiekoste/ha
407,06
379,49
490,38
323,50
219,21
140,01
329,62
583,09
TABEL 1: MASJINERIEKOSTE VAN ‘N 77 KW-VIERWIELDRYFTREKKER MET VERSKILLENDE IMPLEMENTE.