6 / 116
4
o
ptimaliseer jou winsgewendheid en nie noodwendig jou
opbrengs nie. Is dit waar ons nou met graanproduksie
staan? Die landboutoestande is oor die algemeen goed,
alhoewel die seisoen laat is en in sommige gebiede glad
nie aan die gang gekom het nie. Die Wes-Kaap beleef van
sy ergste droogtes nóg.
Ons besoeke aan die produksiegebiede in ons land het die groot
diversiteit van ons klimaat beklemtoon. Van mooi oeste in die ooste,
na verbrande vroeë mielies in die weste tot ‘n verdorde Wes-Kaap
– dit is waarmee ons gekonfronteer word.
Wat die herstel van pryse in die nabye toekoms betref, lyk die
heersende toestande in die wêreld mistroostig. Landboutegnolo-
gie het na die wêreldvoedselpryskrisis in 2008 met só ‘n groot slag
weggetrek dat aanbod die vraag totaal oorskadu het. Voorrade was
nog nooit so hoog nie en pryse bly onder druk. Wanneer sal die
vraag dan opvang?
Politieke optimisme laat die rand versterk en verleen nie juis onder-
steuning met pryse nie: Ons kan immers nie net van relatiewe
goedkoper insette leef nie! Die wêreld bly honger, maar ons mie-
liepryse bly steeds bo uitvoerpariteit en gevolglik bly ons silo’s vol
en ons bankrekenings leeg. In tye soos hierdie moet produsente
meer as ooit tevore op hul winsgewendheid fokus: Koste en pryse.
Graan SA kan nie die pryse beïnvloed nie, maar fokus daarop om die
mark so deursigtig as moontlik te maak en seker te maak dat niemand
dit manipuleer nie. Aan die kostekant poog ons om pryse wyd te
publiseer sodat produsente kan beding en ons monitor die kwaliteit
sodat elkeen kry waarvoor hy/sy betaal het. Om winsgewendheid te
optimaliseer, moet jy die bes moontlike mensekundigheid aan albei
kante van jou besigheid in plek kry.
Ek het in 2016/2017 geskryf oor ‘n nuwe era wat aangebreek het. ‘n
Tipe ná-die-vryemark-era. Die groen lote daarvan het ek rondom die
braaivleisvure tydens die streeksvergaderings ervaar. Produsente is
besig om hulle te herorganiseer in koop- en bemarkingsgroepe ten
einde hulself beter te posisioneer.
Party rig hul eie kunsmisaanlegte op en begin reeds hulle eie graan-
produkte verwerk. Dit is kompleet asof die vroeë skote van weer
‘n nuwe tipe “koöperasiebeweging” van stapel te stuur, geskiet word.
Dit is juis hierdie tipe innovering wat van Suid-Afrikaanse produsen-
te sulke unieke vasbyters maak. Wel gedaan manne, laat ons jul sto-
ries hoor en mekaar daarmee aanmoedig ten einde volhoubaar te
bly. Ek was ook bemoedig toe van ons nuwe era kommersiële boere
aan die einde van hul klagtes oor die staat se swak dienste, begin kla
het oor die vervoerdifferensiaal. Ja, daardie woord! Dit was vir my
‘n duidelike bewys dat elkeen van hulle maar net soos enige ander
kommersiële produsent is.
Ek wil graag hierdie maand se hoofartikel afsluit met ‘n bemoedigen-
de gedagte: Dit was vir my in al ons gesprekke by die streeksvergade-
rings oor grondhervorming opvallend dat daar nie weer dieselfde
tipe emosionele redenasies van vroeër was nie.
Saam met die bekommernisse oor die populistiese uitsprake het
‘n stuk realisme deurgekom: Dat ons self iewers planne gaan moet
maak om die saak op ‘n verantwoordelike wyse vorentoe te vat. Die
kommersiële produsente se opinies en voorstelle word beslis nie
geweeg aan die hektare wat ons besit nie, maar (reg of verkeerd) aan
die persentasie stemme wat die opposisiepartye in die parlement
het. Dit bemoeilik ons kanse om besluite te beïnvloed.
Tóg het ek beleef dat daar ‘n groter openheid vir ons sieninge ontwik-
kel – as ons met opregte harte sáám na oplossings soek en nie net
eensydig alles wil verdedig of afskiet nie.
Sterkte vir die seisoen wat voorlê, dit gaan hard wees.
Dit gaan ’n harde seisoen wees
JANNIE DE VILLIERS,
HUB/CEO
“
Dit is juis hierdie
tipe innovering wat
van Suid-Afrikaanse
produsente sulke
unieke vasbyters
maak.
“
STANDPUNT
POINT OF VIEW
Graan SA
Maart 2018