Summary consolidated
statement of cashflows
for the year ended 30 september 2015
Opgesomde gekonsolideerde
staat van kontantvloeie
vir die jaar geËindig 30 september 2015
Notes
2015
R
2014
R
Aantekeninge
Cashflow from operating activities
Kontantvloei uit bedryfsaktiwiteite
Net (loss)/profit
2 963 346
(1 240 307)
Netto (verlies)/wins
Adjustment for: Depreciation
2 095 755
2 145 983
Aansuiwerings vir: Depresiasie
Loss/(profit) on assets
scrapped/sold
(2 192 085)
291 304
Verlies/(wins) met skrap/verkoop
van bates
Change in fair value
of investments
(1 855 372)
(4 212 209)
Verandering in billike waarde
van beleggings
Investment income
(1 487 075)
(1 481 098)
Beleggingsinkomste
Operating profit before working
capital changes
(475 431)
(4 496 327)
Bedryfswins voor
bedryfskapitaalveranderings
Working capital changes
Bedryfskapitaalverandering
Decrease/(increase) in inventory
1 103
5 083
Afname/(toename) in voorraad
Increase in debtors
482 013
(2 175 709)
Toename in debiteure
Increase in creditors
395 127
2 073 478
Toename in krediteure
Cash generated from operations
402 812
(4 593 475)
Kontant uit bedrywighede voortgebring
Tax paid
(119 704)
(36 664)
Belasting betaal
Interest received
1 230 737
1 068 135
Rente ontvang
Dividends and bonuses received
256 338
412 965
Dividende en bonusse ontvang
Fair value gain on investments
1 855 372
4 212 209
Billikewaarde-groei op beleggings
Net cashflow from operating activities
3 625 555
1 063 170
Netto kontantvloei uit bedryfsaktiwiteite
Cashflow from investment activities
Kontantvloei uit beleggingsaktiwiteite
Additions to property, plant and
equipment
2
(2 884 674)
(3 286 856)
2
Toevoegings tot eiendom, aanleg
en toerusting
Proceeds on sale of plant and
equipment
2 527 265
-
Opbrengs met verkoop van aanleg
en toerusting
Decrease/(increase) in investments
(4 265 748)
(96 384)
Afname/(toename) in beleggings
Net cashflow from
investment activities
(4 623 157)
(3 383 240)
Netto kontantvloei uit
beleggingsaktiwiteite
Net increase/(decrease) in cash and
cash equivalents
(997 602)
(2 320 070)
Netto toename/(afname) in kontant en
kontantekwivalente
Cash and cash equivalents
– at the beginning of the year
7
9 052 933
11 373 003
7
Kontant en kontantekwivalente
– aan die begin van die jaar
Cash and cash equivalents
– at the end of the year
7
8 055 331
9 052 933
7
Kontant en kontantekwivalente
– aan die einde van die jaar
FINANCIAL STATEMENTS
FINANSIËLE STATE
Notes to the summary consoli-
dated financial statements
for the year ended 30 september 2015
Aantekeninge tot die opgesomde
gekonsolideerde finansiële state
vir die jaar geËindig 30 september 2015
1. Accounting policy and
presentation
The
annual consolidated financial statements have
been prepared in accordance with the International
Financial Reporting Standard for Small and Medium-
sized Entities. The consolidated financial statements
are prepared on the historical cost basis. They are
presented in South African rands.
The accounting policy is consistent with the prior period.
1.1 Significant judgements
and sources of estimation
uncertainty
In preparing the annual consolidated financial
statements, management is required to make
estimations and assumptions that affect the amounts
represented in the annual consolidated financial
statements and related disclosures. Use of available
information and the application of judgement is
inherent in the formation of estimates. Actual results
in the future could differ from these estimates which
may be material to the annual consolidated financial
statements. Significant judgements include:
Loans and receivables
The company assesses its loans and receivables for
impairment at the end of each reporting period.
In determining whether an impairment loss should
be recorded in profit or loss, the company makes
judgements as to whether there is observable data
indicating a measurable decrease in the estimated
future cashflows from a financial asset.
The impairment for loans and receivables are
calculated on a portfolio basis, based on historical
loss ratios, adjusted for national and industry specific
economic conditions and other indicators present at
the reporting date that correlate with defaults on the
portfolio. These annual loss ratios are applied to loan
balances in the portfolio and scaled to the estimated
loss emergence period.
Fair value estimate
The fair value of financial instruments traded in active
markets (such as trading securities and securities
available-for-sale) is based on quoted market prices at
the reporting date. The quoted market price used for
financial assets held by the company, is the current
bid price.
The fair value of financial instruments that are not in
an active market (for example, counter derivatives)
is determined by using valuation techniques. The entity
uses a variety of methods and assumptions that are
based on market conditions existing at each
reporting date.
Quoted market prices or dealer quotes for similar
instruments are used for long-term debt. Other
techniques, such as estimated discounted cashflows,
are used to calculate the fair value for the remaining
financial instruments. The fair value of forward exchange
contracts is calculated using the quoted exchange rate
on reporting date.
1. Aanbieding van finansiële
jaarstate
Die
gekonsolideerde finansiële jaarstate is oor-
eenkomstig die Internasionale Finansiële Rappor-
teringstandaarde vir Klein en Mediumgrootte
Ondernemings opgestel. Die gekonsolideerde finansiële
jaarstate is op die historiesekoste-grondslag opgestel.
Dit word in Suid-Afrikaanse rand aangebied.
Die rekeningkundige beleid stem ooreen met die vorige
tydperk.
1.1 Beduidende ramings en bronne
van skattingsonsekerheid
Met die opstel van die gekonsolideerde finansiële
jaarstate moet die bestuur sekere ramings en
veronderstellings maak wat die bedrae kan beïnvloed
wat in die gekonsolideerde finansiële jaarstate
weerspieël word, sowel as verwante openbaarmakings.
Die gebruik van beskikbare inligting en die toepassing
van oordeel is eie aan ramings. Die werklike
toekomstige resultate kan van dié ramings verskil, wat
van wesenlike belang vir die gekonsolideerde finansiële
jaarstate kan wees. Belangrike ramings sluit in:
Lenings en debiteure
Die entiteit evalueer sy lenings en debiteure op elke
verslagdoeningsdatum vir waardedaling. Wanneer
daar bepaal word of ‘n waardedalingsverlies in die
staat van omvattende inkomste aangeteken moet
word, besluit die entiteit of daar waarneembare data is
wat ‘n meetbare afname in die beraamde toekomstige
kontantvloei van ‘n finansiële bate aandui.
Die waardedaling vir lenings en debiteure word op ‘n
portefeulegrondslag bereken, gegrond op historiese
verliesverhoudings wat aangepas is vir nasionale en
bedryfspesifieke ekonomiese toestande en ander
aanduiders op die verslagdoeningsdatum wat met
gebreke in die portefeulje verband hou. Dié jaarlikse
verliesverhoudings word toegepas op leningsaldo’s
in die portefeulje en volgens skaal by die beraamde
verliesvoorkomstydperk aangepas.
Billikewaarde-raming
Die billike waarde van finansiële instrumente wat in ak
tiewe markte verhandel is (soos verhandelingsekuriteite
en sekuriteite beskikbaar-vir-verkoop), is gegrond op
gekwoteerde markpryse op die verslagdoeningsdatum.
Die gekwoteerde markprys wat gebruik is vir finansiële
bates wat die maatskappy besit, is die huidige bodprys.
Die billike waarde van finansiële instrumente wat nie
in ‘n aktiewe mark verhandel word nie (byvoorbeeld
toonbank afgeleides) word bepaal deur waardasie-
tegnieke te gebruik. Die entiteit gebruik ‘n verskeidenheid
metodes en aannames wat op heersende mark-
toestande op elke verslagdoeningsdatum gegrond is.
Gekwoteerde markpryse of handelaarkwotasies vir
soortgelyke instrumente word vir langtermynskuld
gebruik. Ander tegnieke, soos beraamde verdis-
konteerde kontantvloei, word gebruik om billilke
waarde vir die oorblywende finansiële instrumente te
bereken. Die billike waarde van vooruitvalutakontrakte
82
83
